Gopło, jezioro położone na Kujawach, w województwie kujawsko-pomorskim, niedaleko Inowrocławia. Przez Gopło przepływa Noteć, a nad jego północnym brzegiem leży Kruszwica. Jest ono połączone Kanałem Ślesińskim z Wartą. Natomiast Noteć zapewnia połączenie wodne z Wisłą i Odrą. To ogromny akwen, liczący 25 km długości z rozległą linią brzegową szacowaną na 90 km, w większości porośniętą trzciną oraz inną roślinnością wynurzoną. Niezależnie od wyznaczonych stref ochronnych w postaci rezerwatów, praktycznie wody jeziora jak i jego całe otoczenie to niezwykle atrakcyjne miejsca do obserwacji ptaków.
Jednak w wielu miejscach dostęp do lustra wody i brzegu utrudnia zabudowa rolnicza i turystyczna. Wobec tego warto szukając nieco spokoju wybrać się na półwysep Potrzymiech w południowej części jeziora. Tam też znajdują się rezerwaty, lecz ich otulina i okolice są dostępne za sprawą wież obserwacyjnych dla przyrodników oraz drogi gruntowej w dużej części okalającej ten ogromny cypel. Jego część południowo - wschodnia jest łatwiejsza dla obserwatora, bo pas trzcin jest wyraźnie węższy, poprzecinany zatoczkami wolnymi od wszelkiej roślinności. Strona zachodnia i południowa to inna sprawa. Tam wyznaczone są rezerwaty a trzcinowiska stanowią rozległe, szerokie kompleksy, skutecznie broniąc dostępu do swojego wnętrza oraz linii brzegowej. Na obszarze wspomnianego półwyspu są osady ludzkie i gospodarstwa rolne, co nieco poszerza możliwość dojazdu w jego różne miejsca. To ważne bo przejście całego cypla pieszo, ze względu na rozległość terenu jest poza zasięgiem jednego dnia wędrówki. Najłatwiej na Potrzymiech dostać się promem samochodowym, który łączy brzegi jeziora w najwęższym miejscu. Przeprawa jest przyjemna, szybka i bezpłatna a prom kursuje od godziny 5 rano do 22. Pokonując przeprawę kierujemy się w prawo na północ, ku wieżom obserwacyjnym. Dojazd do przeprawy w miejscowości Złotowo.
Istniejące formy ochrony przyrody w ramach Ostoi Nadgoplańskiej. Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000. Obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia)
• Bachorze - rezerwat przyrody
• Park Krajobrazowy Nadgoplański Park Tysiąclecia - park krajobrazowy
• Goplańsko-Kujawski Obszar Chronionego Krajobrazu - obszar chronionego krajobrazu
• Bąble - rezerwat przyrody
• Kąty Kickowskie - rezerwat przyrody
• Potrzymionek - rezerwat przyrody
• Trzciny Giżewskie - rezerwat przyrody
• Zatoka Biała Osoba - rezerwat przyrody
• Zatoka Sucha - rezerwat przyrody
Przeglądając przed wyjazdem informację na temat tamtejszej awiofauny dowiadujemy się: Występują tu co najmniej 24 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, m.in.: świergotek polny, sowa błotna, bąk, rybitwa czarna, bocian czarny, błotniak stawowy, derkacz, ortolan. Wśród ptaków migrujących, warto wspomnieć o gęsi zbożowej i białoczelnej oraz o gęgawie i czernicy, które występują tu w stosunkowo wysokiej liczebności. W nadbrzeżnych szuwarach całego jeziora, prócz gatunków pospolitych widoczne są rodziny gęgaw, regularnie gniazda uwijają remizy, słychać buczenie bąków i kwiczenie wodników. Zatem przy odrobinie szczęścia, cierpliwości oraz dostateczniej ilości czasu i umiejętności można nasycić oczy i obiektyw niezwykle licznymi gatunkami ptaków.
Mój pobyt a raczej objazd półwyspu Potrzymiech to zaledwie jeden dzień na obserwację. Siłą rzeczy lista gatunków, którą miałem okazję spotkać jest znacznie skromniejsza niż oferują przewodniki i oczywiście sama natura tego obszaru. Opuszczałem nadgoplańskie okolice z żalem tak krótkich odwiedzin i satysfakcją tego co zobaczyłem i doświadczyłem. Dane mi było spotkać ogromne ilości gęgaw, które teraz wyprowadzają lęgi. Perkozy dwuczube, czernice, głowienki, kormorany, bociany oraz żurawie. Również remizy i dzierlatki, pliszki siwe i żółte. W polu bażanty i kuropatwy. Do cennej zdobyczy fotograficznej zaliczam wizerunki kurki wodnej, ptaka skrytego i ostrożnego. Obserwowałem myszołowy i błotniaka stawowego. Słyszałem nieopodal charakterystyczny głos bąka i przyglądałem się z oddali samotnikom.
Jeśli na trasie waszej rodzinnej lub służbowej podróży znajdzie się Kruszwica, polecam małą przerwę. W okolicy mostu drogowego odnajdziecie dogodny parking a dalej ścieżka poprowadzi was w głąb uroczego parku, stanowiącego naturalny cypel jeziora. To bezpośrednie sąsiedztwo słynnej Mysiej Wieży, która stanowi pozostałość zamku w Kruszwicy, zbudowanego przez króla Kazimierza Wielkiego około 1350 roku. Obrzeża parku to również dogodna okolica by poczynić ciekawe obserwacje wodnego ptactwa. Może nie odnajdzie tam ptaków rzadszych, lecz wiele ciekawych gatunków znajdzie się w niewielkiej odległości od obserwatora. To wygodne i doskonałe miejsce na rodzinny spacer i edukację Waszych pociech, którym warto zaszczepić wiedzę i wrażliwość przyrodniczą.
Jeśli na trasie waszej rodzinnej lub służbowej podróży znajdzie się Kruszwica, polecam małą przerwę. W okolicy mostu drogowego odnajdziecie dogodny parking a dalej ścieżka poprowadzi was w głąb uroczego parku, stanowiącego naturalny cypel jeziora. To bezpośrednie sąsiedztwo słynnej Mysiej Wieży, która stanowi pozostałość zamku w Kruszwicy, zbudowanego przez króla Kazimierza Wielkiego około 1350 roku. Obrzeża parku to również dogodna okolica by poczynić ciekawe obserwacje wodnego ptactwa. Może nie odnajdzie tam ptaków rzadszych, lecz wiele ciekawych gatunków znajdzie się w niewielkiej odległości od obserwatora. To wygodne i doskonałe miejsce na rodzinny spacer i edukację Waszych pociech, którym warto zaszczepić wiedzę i wrażliwość przyrodniczą.
Poniżej zdjęcia z pobytu, przeprawa promowa w Złotowie
Widok na jezioro, podczas przeprawy
Półwysep Potrzymiech, z malowniczą wyspą
Półwysep Potrzymiech, strona wschodnia
Wierze obserwacyjne dla przyrodników
Część zachodnia półwyspu, rezerwaty
W otulinie rezerwatu spotkać można bażanty i kuropatwy. Nie brakuje też zajęcy.
Park w Kruszwicy
Mysia Wieża, Kruszwica