Gdy żaba zielona jest niebieska



Tego osobnika znalazłem w grupie żab wodnych (Rezerwat Beka). Jednak był nieco większy i zdecydowanie o niebieskiej barwie. Jego widok był na tyle inspirujący, by podjąć próbę wyjaśnienia takiego ubarwienia. Szczególnie, że trudno w takim przypadku pokusić się o jednoznaczną klasyfikacje gatunkową. Pozostaje chyba uznać tę żabę jako zieloną. To jednak bardzo pojemne pojęcie. Żaby zielone (Rana esculenta complex) czyli kompleks żab zielonych, to sztuczna grupa systematyczna, która powstała z przyczyn praktycznych, jako przeciwstawna dla grupy żab brunatnych. 

Jak to się mówi "w temacie płazów" nie jestem mocny, zapewne jak większość obserwatorów przyrody. To zaskakujące jak mało wiemy o tych zwierzętach mimo, że w Polsce występuje zaledwie klika gatunków żab. Jednak ich życie bywa skryte a biologia skomplikowana. W takim przypadku jak opisywany, pozostało zwrócić się do kolegów, których specjalnością są płazy. Tak uzyskałem ciekawą odpowiedź, której autorem jest Łukasz Skomorucha. Poniżej cytuję, jednocześnie dziękując za tak wyczerpujące wyjaśnienie. 

Łukasz Skomorucha pisze tak: "Swego czasu, przy okazji opisywania godowych barw żaby moczarowej (Rana arvalis), wspominałem nieco o pochodzeniu kolorów w skórze płazów i o występowaniu w niej trzech typów komórek barwnikowych - chromatoforów. Melanofory, zawierające melaninę, odpowiadają za ciemne barwy, Ksantofory zawierają w sobie barwniki żółte lub czerwone, a irydofory (zwane też guanoforami) odbijają światło o określonej długości fal. W przypadku żab z rodzaju Pelophylax odbijane jest światło o długości fali mieszczącej się w zakresie barwy niebieskiej. "Przechodząc" przez warstwę "żółtych" ksantoforów (zawierających pterydyny) dają wizualny efekt barwy zielonej.

Czasem jednak coś pójdzie nie tak i cała jednostka chromatorowa przestaje działać, jak natura przykazała. Ot, usuńmy na przykład ze skóry żółty barwnik i oto zielona żaba staje się mniej lub bardziej... niebieska. Zmiany moga dotyczyc całego ciała, jak również poszczegolnych jego fragmentów. Natężenie błękitu jest zależne od stężenia pterydyn - im ich mniej, tym skóra żaby bardziej niebieska. Tego typu aberracje obserwowano od lat, choć stosunkowo rzadko, w różnych populacjach żab zielonych w Europie, ale również u żab z rodzaju Lithobates (amerykański odpowiednik naszych Pelophylax, m.in. inwazyjna na poudniu Europy żaba rycząca L. catesbeianus). Fachowo zjawisko to nosi nazwę aksantyzmu. Najwyraźniej tego typu aberracja dotknęła osobnika napotkanego nad jeziorem Zgorzała. W jego przypadku ciało przybrało barwę morską (swoją drogą... dosyć dziwna nazwa jak na kolor)"



Poniżej dla porównania żaba wodna (kolor jednolicie zielony) i prawdopodobnie żaba śmieszka