Mamy obecnie szczyt morskiego ruchu turystycznego. Przemierzamy też plaże Bałtyku szlakiem ptasich wędrówek. Przecież to początek przelotów, a wybrzeże nie skąpi już ornitologicznych atrakcji. Jako przyrodnicy potrafimy dostrzec, docenić i uszanować wszelkie przejawy życia kaszubskiej krainy. Zatem trudno przejść obojętnie wobec takiego widoku.
Mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum), symbol wybrzeża Bałtyku. Pytanie tylko czy on nim jest, czy turystyczne śmieci, które nie uszanują nawet gatunku, który ochroną objęty jest od 1902 roku. To data znamienna, bo ponad wiek mikołajek nadmorski w Polsce, stanowił swoisty znak firmowy Kaszub. Doczekał się legendy o chłopcu Mikołajku, który ukrył odzienie nimfom z orszaku żony Neptuna, Salacji bogini słonych wód. Za karę Neptun zamienił go w roślinę, która kusić miała ludzi swoim pięknem. Zrywając mikołajka zadawali mu cierpienie, a zaklęcie przestanie działać, gdy nikt na przez całe lato nie zerwie choćby najmniejszej części rośliny. Jest też jednym z ulubionych motywów haftu kaszubskiego, a bliski sercu społeczności tej krainy obecnie podlega reintrodukcji na historycznych stanowiskach terenu Nadmorskiego Parku Krajobrazowego.
Mimo tak pięknej postaci i historii, coraz trudniej spotkać mikołaja nadmorskiego. Możecie obecnie wędrować dziesiątkami kilometrów wybrzeża i nie uświadczycie tej oryginalnej rośliny o skórzastych liściach. Obecnie Mechelinki, to miejsce gdzie znajduje się największa populacja tego gatunku w rejonie Zatoki Gdańskiej. A tak niedawno spotykany był wzdłuż całego wybrzeża, choć jako gatunek rzadki. W latach 70. XX w. największe skupiska znajdowały się pomiędzy Mielnem i Ustką na wybrzeżu środkowym oraz na Mierzei Wiślanej na wybrzeżu wschodnim. Średnie zagęszczenie roślin wynosiło wówczas ok. 100 egzemplarzy na 1 km wybrzeża wydmowego. Obecnie gatunek nie jest chroniony wprost przepisami unijnymi, ale wszystkie siedliska w jakich występuje chronione są jako siedliska przyrodnicze w sieci Natura 2000, wydmy inicjalne, wydmy białe i wydmy szare. W Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową od 1946. Najwcześniej w Europie mikołajek nadmorski został objęty ochroną nad Zatoką Gdańską, na mocy zarządzenia policyjnego obowiązującego od 1902 roku.
Tak bezmyślne traktowanie mikołajka nadmorskiego, widoczne na zdjęciu otwierającym, można wyłącznie odczytać jako brak szacunku do wszystkiego. Na nic tu tłumaczenia o niewiedzy, bo od moich lat szkolnych do dziś, gatunek ten jest podstawą zgłębiania wiedzy przyrodniczej. W ubiegłym wieku uczyłem się o nim ja, podobnie jak współcześnie uczą się dzieciaki w ramach edukacji przyrodniczej podczas zajęć zintegrowanych, nauczania początkowego klas 1-3. To chyba pierwsza, a z pewnością najbardziej zapadająca w pamięć roślina z grupy chronionych, jaką poznajemy.
Mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum), symbol wybrzeża Bałtyku. Pytanie tylko czy on nim jest, czy turystyczne śmieci, które nie uszanują nawet gatunku, który ochroną objęty jest od 1902 roku. To data znamienna, bo ponad wiek mikołajek nadmorski w Polsce, stanowił swoisty znak firmowy Kaszub. Doczekał się legendy o chłopcu Mikołajku, który ukrył odzienie nimfom z orszaku żony Neptuna, Salacji bogini słonych wód. Za karę Neptun zamienił go w roślinę, która kusić miała ludzi swoim pięknem. Zrywając mikołajka zadawali mu cierpienie, a zaklęcie przestanie działać, gdy nikt na przez całe lato nie zerwie choćby najmniejszej części rośliny. Jest też jednym z ulubionych motywów haftu kaszubskiego, a bliski sercu społeczności tej krainy obecnie podlega reintrodukcji na historycznych stanowiskach terenu Nadmorskiego Parku Krajobrazowego.
Mimo tak pięknej postaci i historii, coraz trudniej spotkać mikołaja nadmorskiego. Możecie obecnie wędrować dziesiątkami kilometrów wybrzeża i nie uświadczycie tej oryginalnej rośliny o skórzastych liściach. Obecnie Mechelinki, to miejsce gdzie znajduje się największa populacja tego gatunku w rejonie Zatoki Gdańskiej. A tak niedawno spotykany był wzdłuż całego wybrzeża, choć jako gatunek rzadki. W latach 70. XX w. największe skupiska znajdowały się pomiędzy Mielnem i Ustką na wybrzeżu środkowym oraz na Mierzei Wiślanej na wybrzeżu wschodnim. Średnie zagęszczenie roślin wynosiło wówczas ok. 100 egzemplarzy na 1 km wybrzeża wydmowego. Obecnie gatunek nie jest chroniony wprost przepisami unijnymi, ale wszystkie siedliska w jakich występuje chronione są jako siedliska przyrodnicze w sieci Natura 2000, wydmy inicjalne, wydmy białe i wydmy szare. W Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową od 1946. Najwcześniej w Europie mikołajek nadmorski został objęty ochroną nad Zatoką Gdańską, na mocy zarządzenia policyjnego obowiązującego od 1902 roku.
Tak bezmyślne traktowanie mikołajka nadmorskiego, widoczne na zdjęciu otwierającym, można wyłącznie odczytać jako brak szacunku do wszystkiego. Na nic tu tłumaczenia o niewiedzy, bo od moich lat szkolnych do dziś, gatunek ten jest podstawą zgłębiania wiedzy przyrodniczej. W ubiegłym wieku uczyłem się o nim ja, podobnie jak współcześnie uczą się dzieciaki w ramach edukacji przyrodniczej podczas zajęć zintegrowanych, nauczania początkowego klas 1-3. To chyba pierwsza, a z pewnością najbardziej zapadająca w pamięć roślina z grupy chronionych, jaką poznajemy.
